سفارشات 25 گانه امام صادق(ع)به شیعیان از طریق عبدالله ابن جندب

                        بحار الأنوار ج‏75، ص: 279باب 24

ما روی عن الصادق (ع) من وصایاه لأصحابه‏

1 ف «1»، تحف العقول وَصِیَّتُهُ ع لِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُنْدَبٍ «2» رُوِیَ أَنَّهُ ع قَالَ :

1- یَا عَبْدَ اللَّهِ لَقَدْ نَصَبَ إِبْلِیسُ حَبَائِلَهُ فِی دَارِ الْغُرُورِ- فَمَا یَقْصِدُ فِیهَا إِلَّا أَوْلِیَاءَنَا- وَ لَقَدْ جَلَّتِ الْآخِرَةُ فِی أَعْیُنِهِمْ حَتَّى مَا یُرِیدُونَ بِهَا بَدَلًا- ثُمَّ قَالَ آهِ آهِ عَلَى قُلُوبٍ حُشِیَتْ نُوراً- وَ إِنَّمَا کَانَتِ الدُّنْیَا عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ الشُّجَاعِ الْأَرْقَمِ «3»- وَ الْعَدُوِّ الْأَعْجَمِ «4» أَنِسُوا بِاللَّهِ- وَ اسْتَوْحَشُوا مِمَّا بِهِ اسْتَأْنَسَ الْمُتْرَفُونَ- أُولَئِکَ أَوْلِیَائِی حَقّاً وَ بِهِمْ تُکْشَفُ کُلُّ فِتْنَةٍ- وَ تُرْفَعُ کُلُّ بَلِیَّةٍ .

سفارشات امام صادق (ع) به عبدالله ابن جندب

1- یا عبد الله، شیطان دامهاى خود را در دنیا گسترده و هدف او اولیاء و دوستان ما هستند، آنچنان آخرت در نظر دوستان ما بزرگ و با اهمیت است که هرگز چیز دیگرى را بجاى آن نمى‏پذیرند سپس فرمود: آه آه بر دلهائى که پر از نور شده و دنیا در نظر آنها همچون مار بزرگ و مسموم و دشمن نفهم است انس بخدا گرفته‏اند و از هر چه دنیا پرستان بآن دل بسته‏اند بیزارند آنهایند دوستان واقعى ما که بوسیله ایشان هر آشوبى برطرف مى‏شود و هر بلائى رفع میگردد.

2- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ حَقٌّ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ- یَعْرِفُنَا أَنْ یَعْرِضَ عَمَلَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ- عَلَى نَفْسِهِ فَیَکُونَ مُحَاسِبَ نَفْسِهِ- فَإِنْ رَأَى حَسَنَةً اسْتَزَادَ مِنْهَا- وَ إِنْ رَأَى سَیِّئَةً اسْتَغْفَرَ مِنْهَا لِئَلَّا یَخْزَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ طُوبَى لِعَبْدٍ لَمْ یَغْبِطِ الْخَاطِئِینَ- عَلَى مَا أُوتُوا مِنْ‏نَعِیمِ الدُّنْیَا وَ زَهْرَتِهَا- طُوبَى لِعَبْدٍ طَلَبَ الْآخِرَةَ وَ سَعَى لَهَا- طُوبَى لِمَنْ لَمْ تُلْهِهِ الْأَمَانِیُّ الْکَاذِبَةُ- ثُمَّ قَالَ ع رَحِمَ اللَّهُ قَوْماً کَانُوا سِرَاجاً وَ مَنَاراً- کَانُوا دُعَاةً إِلَیْنَا بِأَعْمَالِهِمْ وَ مَجْهُودِ طَاقَتِهِمْ- لَیْسُوا کَمَنْ یُذِیعُ أَسْرَارَنَا

2- اى پسر جندب لازم است براى هر کس که عارف بحق ما است عمل خود را در هر شب و روز رسیدگى کند و از خود حساب بخواهد. اگر کار خوبى مشاهده کرد اضافه کند و اگر گناهى انجام داده بود از آن استغفار نماید تا روز قیامت خوار نشود خوشا بحال آن بنده‏اى که افسوس خطاکاران را نخورد بواسطه مال دنیائى که بآنها داده شده، خوشا بحال بنده‏اى که در جستجوى آخرت است و کوشش براى آن مى‏کند خوشا بحال کسى که دلبسته بآرزوهاى دروغ نیست سپس فرمود خدا رحمت کند آن گروهى را که چراغ درخشان و راهنماى مردم بودند. مردم را بوسیله اعمال خودبسوى ما دعوت میکردند و تمام قدرت خویش را بکار مى‏بردند و از کسانى نبودند که اسرار ما را فاش نمایند.

 3- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ یَخَافُونَ اللَّهَ- وَ یُشْفِقُونَ أَنْ یُسْلَبُوا مَا أُعْطُوا مِنَ الْهُدَى- فَإِذَا ذَکَرُوا اللَّهَ وَ نَعْمَاءَهُ وَجِلُوا وَ أَشْفَقُوا- وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إِیماناً- مِمَّا أَظْهَرَهُ مِنْ نَفَاذِ قُدْرَتِهِ وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ .

3- اى پسر جندب مؤمنین کسانى هستند که از خدا میترسند. و بیم آن دارند که نعمت هدایتى که بایشان ارزانى شده از آنها سلب شود. وقتى بیاد نعمتهاى خدا مى‏افتند میترسند و بیمناکند و گاهى که آیات خدا بر آنها تلاوت مى‏شود ایمانشان افزوده میگردد، بواسطه آنچه مشاهده میکنند از نفوذ قدرت پروردگار بر پروردگار خویش توکل دارند.

 4- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ قَدِیماً عَمِرَ الْجَهْلُ- وَ قَوِیَ أَسَاسُهُ وَ ذَلِکَ لِاتِّخَاذِهِمْ دِینَ اللَّهِ لَعِباً- حَتَّى لَقَدْ کَانَ الْمُتَقَرِّبُ مِنْهُمْ إِلَى اللَّهِ بِعَمَلِهِ یُرِیدُ سِوَاهُ- أُولئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ

4-  پسر جندب، از دیر زمانى است که مردم بنادانى گرایش دارند و پایه‏هاى جهل را استوار مینمایند، آن هم بواسطه اینست که دین خدا را بازیچه انگاشته‏اند بطورى که میخواهند با اعمال خود بخدا تقرب جویند منظورشان خدا نیست اینهایند ستمگران.

5-  یَا ابْنَ جُنْدَبٍ لَوْ أَنَّ شِیعَتَنَا اسْتَقَامُوا لَصَافَحَتْهُمُ الْمَلَائِکَةُ- وَ لَأَظَلَّهُمُ الْغَمَامُ وَ لَأَشْرَقُوا نَهَاراً- وَ لَأَکَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ- وَ لَمَا سَأَلُوا اللَّهَ شَیْئاً إِلَّا أَعْطَاهُمْ .

5-  پسر جندب، اگر شیعیان ما استقامت بورزند ملائکه با آنها مصافحه خواهند نمود و ابر بر سرشان سایه میافکند و روزهاى روشن و تابان دارند و از بالا و پائین نعمت بر آنها فرو میریزد و هر چه از خدا بخواهند بایشان مى‏بخشد.

6- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ لَا تَقُلْ فِی الْمُذْنِبِینَ- مِنْ أَهْلِ دَعْوَتِکُمْ إِلَّا خَیْراً- وَ اسْتَکِینُوا إِلَى اللَّهِ فِی تَوْفِیقِهِمْ وَ سَلُوا التَّوْبَةَ لَهُمْ- فَکُلُّ مَنْ قَصَدَنَا وَ تَوَلَّانَا- وَ لَمْ یُوَالِ عَدُوَّنَا وَ قَالَ مَا یَعْلَمُ- وَ سَکَتَ عَمَّا لَا یَعْلَمُ أَوْ أَشْکَلَ عَلَیْهِ فَهُوَ فِی الْجَنَّةِ .

6- پسر جندب، در باره گنهکاران از همکیشان خود جز سخن نیک مگو از خدا براى آنها توفیق بخواه و توبه تقاضا نما هر کس بما توجه کند و ما را دوست بدارد و با دشمنان ما رابطه دوستى نداشته باشد و آنچه میداند بگوید و از آنچه نمیداند یا چیزى که بر او مشتبه است ساکت باشد اهل بهشت است  

7- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ یَهْلِکُ الْمُتَّکِلُ عَلَى عَمَلِهِ- وَ لَا یَنْجُو الْمُجْتَرِئُ عَلَى الذُّنُوبِ الْوَاثِقُ بِرَحْمَةِ اللَّهِ- قُلْتُ فَمَنْ یَنْجُو قَالَ- الَّذِینَ هُمْ بَیْنَ الرَّجَاءِ وَ الْخَوْفِ- کَأَنَّ قُلُوبَهُمْ فِی مِخْلَبِ طَائِرٍ شَوْقاً إِلَى الثَّوَابِ- وَ خَوْفاً مِنَ الْعَذَابِ .

7- پسر جندب هر که بر عمل خود تکیه داشته باشد هلاک مى‏شود و آن کس که بى‏باکانه گناه میکند و دل برحمت خدا بسته نجات نخواهد یافت عرضکردم پس چه کسى نجات مى‏یابد؟ فرمود کسانى که بین امید و ترسند مثل اینکه دلهایشان در چنگال پرنده‏ایست. بواسطه اشتیاقى که بثواب و ترسى که از عذاب دارند.

8- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُزَوِّجَهُ اللَّهُ الْحُورَ الْعِینَ- وَ یُتَوِّجَهُ بِالنُّورِ فَلْیُدْخِلْ عَلَى أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ السُّرُورَ.

8- پسر جندب هر که خوشحال مى‏شود از اینکه خداوند حوریه را بازدواج او در آورد و با چهره‏اى درخشان بیاید. شادى بر دل برادر مؤمن خود کند.

9-  یَا ابْنَ جُنْدَبٍ أَقِلَّ النَّوْمَ بِاللَّیْلِ وَ الْکَلَامَ بِالنَّهَارِ- فَمَا فِی الْجَسَدِ شَیْ‏ءٌ أَقَلُّ شُکْراً مِنَ الْعَیْنِ وَ اللِّسَانِ- فَإِنَّ أُمَّ سُلَیْمَانَ قَالَتْ لِسُلَیْمَانَ ع- یَا بُنَیَّ إِیَّاکَ وَ النَّوْمَ- فَإِنَّهُ یُفْقِرُکَ یَوْمَ یَحْتَاجُ النَّاسُ إِلَى أَعْمَالِهِمْ .

9-  پسر جندب هر چه میتوانى خواب شب و صحبت کردن روز را کم کن. در بدن انسان عضوى کمتر شکرگزارتر از چشم و زبان نیست مادر سلیمان به فرزندش گفت پسرم، بپرهیز از خواب چون خواب ترا محتاج و نیازمند میکند در روزى که مردم باعمال خود نیاز دارند.

10- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنَّ لِلشَّیْطَانِ مَصَائِدَ یَصْطَادُ بِهَا- فَتَحَامَوْا شِبَاکَهُ «1» وَ مَصَائِدَهُ قُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ مَا هِیَ- قَالَ أَمَّا مَصَائِدُهُ فَصَدٌّ عَنْ بِرِّ الْإِخْوَانِ- وَ أَمَّا شِبَاکُهُ فَنَوْمٌ عَنْ قَضَاءِ الصَّلَوَاتِ الَّتِی فَرَضَهَا اللَّهُ- أَمَا إِنَّهُ مَا یُعْبَدُ اللَّهُ بِمِثْلِ نَقْلِ الْأَقْدَامِ- إِلَى بِرِّ الْإِخْوَانِ وَ زِیَارَتِهِمْ وَیْلٌ لِلسَّاهِینَ عَنِ الصَّلَوَاتِ- النَّائِمِینَ فِی الْخَلَوَاتِ الْمُسْتَهْزِءِینَ بِاللَّهِ- وَ آیَاتِهِ فِی الْفَتَرَاتِ «1»- أُولَئِکَ الَّذِینَ لا خَلاقَ لَهُمْ فِی الْآخِرَةِ- وَ لا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ- وَ لا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ «2» .

10- پسر جندب شیطان دامهائى براى صید دارد خود را از گرفتار شدن بدامها و ریسمانهاى او نگه دارید.عرضکردم یا ابن رسول الله، دامهاى شیطان چیست؟ فرمود دامهاى شیطان جلوگیرى کردن اوست از نیکى به برادران اما ریسمانهایش خوابیدن از انجام نمازهاى واجب است. بدان که خدا پرستش نشده باندازه قدم برداشتن براى نیکى به برادران و زیارت و دیدار آنها واى بر کسانى که نمازها را بدست سهو و و (نسیان) مى‏سپارند. آنها که در خلوت بخواب میروند. و در ضعف و سستى‏ها خدا و آیاتش را به مسخره میگیرند آنها کسانى هستند که در آخرت نصیبى ندارند و خداوند با ایشان سخن نخواهد گفت و نه بآنها توجه دارد و اعمالشان را تزکیه نمیکند و دچار عذابى دردناک میشوند.

11- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ مَنْ أَصْبَحَ مَهْمُوماً لِسِوَى- فَکَاکِ رَقَبَتِهِ فَقَدْ هَوَّنَ عَلَیْهِ الْجَلِیلَ- وَ رَغِبَ مِنْ رَبِّهِ فِی الْوَتْحِ الْحَقِیرِ «3» وَ مَنْ غَشَّ أَخَاهُ- وَ حَقَّرَهُ وَ نَاوَاهُ «4» جَعَلَ اللَّهُ النَّارَ مَأْوَاهُ- وَ مَنْ حَسَدَ مُؤْمِناً انْمَاثَ الْإِیمَانُ فِی قَلْبِهِ- کَمَا یَنْمَاثُ الْمِلْحُ فِی الْمَاءِ .

11- پسر جندب، هر کس اندوهش براى غیر آزاد نمودن خویش (از آتش جهنم) باشد آنچه اهمیت زیاد دارد در نظرش بى‏اهمیت آمده و در رابطه با خدا بچیز بى‏ارزشى دل بسته. هر که به برادر خود خیانت کند و او را تحقیر نماید و باو ستم کند، خداوند جهنم را جایگاهش قرار میدهد و هر که نسبت به مؤمنى حسد ورزد ایمان او نابود مى‏شود چنانچه نمک در آب حل میگردد .

12- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ الْمَاشِی فِی حَاجَةِ أَخِیهِ- کَالسَّاعِی بَیْنَ الصَّفَا وَ الْمَرْوَةِ وَ قَاضِی حَاجَتِهِ- کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یَوْمَ بَدْرٍ وَ أُحُدٍ- وَ مَا عَذَّبَ اللَّهُ أُمَّةً- إِلَّا عِنْدَ اسْتَهَانَتِهِمْ بِحُقُوقِ فُقَرَاءِ إِخْوَانِهِمْ .

12- پسر جندب! آن که براى انجام حاجت برادرش راهى رود، چنان است که بین (کوه) صفا و مروه سعى کرده، و اگر حاجتش را برآورد چنان است که در جنگ بدر و احد در خون غلطیده، خدا هیچ امتى را هلاک نکرد جز وقتى که به حقوق برادران مستمند خود بى‏اعتنائى کردند.

13- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ بَلِّغْ مَعَاشِرَ شِیعَتِنَا وَ قُلْ لَهُمْ- لَا تَذْهَبَنَّ بِکُمُ الْمَذَاهِبُ- فَوَ اللَّهِ لَا تُنَالُ وَلَایَتُنَا إِلَّا بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی الدُّنْیَا- وَ مُوَاسَاةِ الْإِخْوَانِ فِی اللَّهِ- وَ لَیْسَ مِنْ شِیعَتِنَا مَنْ یَظْلِمُ النَّاسَ:

13- پسر جندب به شیعیان ما ابلاغ کن و بآنها بگو: این طرف و آن طرف نروید بخدا سوگند بولایت ما نمیرسید مگر با ورع و کوشش در دنیا و مواسات با برادران در راه خدا و از شیعیان ما نیست کسى که بمردم ستم روا دارد.

14-  یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنَّمَا شِیعَتُنَا یُعْرَفُونَ بِخِصَالٍ شَتَّى- بِالسَّخَاءِ وَ الْبَذْلِ لِلْإِخْوَانِ- وَ بِأَنْ یُصَلُّوا الْخَمْسِینَ لَیْلًا وَ نَهَاراً شِیعَتُنَا لَا یَهِرُّونَ هَرِیرَ الْکَلْبِ وَ لَا یَطْمَعُونَ طَمَعَ الْغُرَابِ- وَ لَا یُجَاوِرُونَ لَنَا عَدُوّاً وَ لَا یَسْأَلُونَ لَنَا مُبْغِضاً- وَ لَوْ مَاتُوا جُوعاً شِیعَتُنَا لَا یَأْکُلُونَ الْجِرِّیَّ «5»- وَ لَا یَمْسَحُونَ عَلَى الْخُفَّیْنِ وَ یُحَافِظُونَ عَلَى الزَّوَالِ- وَ لَایَشْرَبُونَ مُسْکِراً- قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأَیْنَ أَطْلُبُهُمْ- قَالَ ع عَلَى رُءُوسِ الْجِبَالِ وَ أَطْرَافِ الْمُدُنِ- وَ إِذَا دَخَلْتَ مَدِینَةً- فَسَلْ  عَمَّنْ لَا یُجَاوِرُهُمْ وَ لَا یُجَاوِرُونَهُ- فَذَلِکَ مُؤْمِنٌ کَمَا قَالَ اللَّهُ- وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدِینَةِ رَجُلٌ یَسْعى‏  وَ اللَّهِ لَقَدْ کَانَ حَبِیبَ النَّجَّارِ وَحْدَهُ-

14- پسر جندب شیعیان ما با امتیازاتى شناخته میشوند. سخاوت و بخشش نسبت به برادران و خواندن پنجاه رکعت نماز در شبانه‏روز. شیعیان ما مانند سگ زوزه نمى‏کشند و نه چون کلاغ حرص و طمع دارند و همنشین با دشمنان ما نیستند و از کینه‏توز ما درخواست نمیکنند گرچه از گرسنگى بمیرند. شیعیان ما ماهى بى‏فلس نمیخورند و بر روى کفش مسح نمیکنند و مواظب نماز ظهر هستند و شراب نمیخورند عبد الله بن جندب گفت چنین اشخاصى را از کجا بیابم؟ فرمود از قله کوهها و اطراف شهرها وقتى وارد شهرى شدى جویا شو از کسى که با کسى رفت و آمد ندارد اوست مؤمن چنانچه خداوند فرموده است: وَ جاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدِینَةِ یَسْعى‏  .

بخدا قسم آن مرد که آمد تنها حبیب نجار بود (که با شتاب آمد و مردم را متوجه پیروى از پیامبران کرد).

15- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ کُلُّ الذُّنُوبِ مَغْفُورَةٌ- سِوَى عُقُوقِ أَهْلِ دَعْوَتِکَ- وَ کُلُّ الْبِرِّ مَقْبُولٌ إِلَّا مَا کَانَ رِئَاءً-

15- پسر جندب تمام گناهان بخشیده مى‏شود مگر نافرمانى و تمرد از هم کیشان و هر نوع نیکوکارى مقبول است مگر ریا.

16- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ أَحْبِبْ فِی اللَّهِ وَ أَبْغِضْ فِی اللَّهِ- وَ اسْتَمْسِکْ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى- وَ اعْتَصِمْ بِالْهُدَى یُقْبَلْ عَمَلُکَ فَإِنَّ اللَّهَ یَقُولُ- وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً- ثُمَّ اهْتَدى‏ «3»- فَلَا یُقْبَلُ إِلَّا الْإِیمَانُ وَ لَا إِیمَانَ إِلَّا بِعَمَلٍ- وَ لَا عَمَلَ إِلَّا بِیَقِینٍ- وَ لَا یَقِینَ إِلَّا بِالْخُشُوعِ وَ مِلَاکُهَا کُلُّهَا الْهُدَى- فَمَنِ اهْتَدَى یُقْبَلُ عَمَلُهُ وَ صَعِدَ إِلَى الْمَلَکُوتِ مُتَقَبَّلًا- وَ اللَّهُ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ  .

16- پسر جندب دوست بدار در راه خدا و دشمن بدار در راه او و چنگ بدست آویز محکم بزن. و متمسک بهدایت شو تا عملت پذیرفته شود خداوند میفرماید:وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدى‏ «1» پس قبول نمیکند مگر با ایمان و ایمانى نیست مگر با عمل و عملى نیست مگر با یقین و یقینى وجود ندارد مگر با خشوع و کوچکى و ملاک همه اینها هدایت است هر کس راه یافت عملش پذیرفته مى‏شود و پرواز بملکوت با اعمال پذیرفته مینماید وَ اللَّهُ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ.

 17- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ تُجَاوِرَ الْجَلِیلَ فِی دَارِهِ- وَ تَسْکُنَ الْفِرْدَوْسَ فِی جِوَارِهِ فَلْتَهُنْ عَلَیْکَ الدُّنْیَا- وَ اجْعَلِ الْمَوْتَ نُصْبَ عَیْنِکَ وَ لَا تَدَّخِرْ شَیْئاً لِغَدٍ- وَ اعْلَمْ أَنَّ لَکَ مَا قَدَّمْتَ وَ عَلَیْکَ مَا أَخَّرْتَ .

17-  پسر جندب، اگر مایلى همسایه خدا شوى و ساکن بهشت فردوس در جوار خدا گردى باید دنیا در نظرت بى‏ارزش باشد. و پیوسته مراقب مرگ باشى. و چیزى را براى فردا ذخیره نکنى بدان مال تو آنها است که جلوتر بفرستى و بضرر تو است هر چه باقى بگذارى.

18- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ مَنْ حَرَمَ نَفْسَهُ کَسْبَهُ فَإِنَّمَا یَجْمَعُ لِغَیْرِهِ- وَ مَنْ أَطَاعَ هَوَاهُ فَقَدْ أَطَاعَ عَدُوَّهُ- مَنْ یَثِقْ بِاللَّهِ یَکْفِهِ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْیَاهُ وَ آخِرَتِهِ- وَ یَحْفَظْ لَهُ مَا غَابَ عَنْهُ- وَ قَدْ عَجَزَ مَنْ لَمْ یُعِدَّ لِکُلِّ بَلَاءٍ صَبْراً- وَ لِکُلِّ نِعْمَةٍ شُکْراً وَ لِکُلِّ عُسْرٍ یُسْراً- صَبِّرْ نَفْسَکَ عِنْدَ کُلِّ بَلِیَّةٍ فِی وَلَدٍ أَوْ مَالٍ- أَوْ رَزِیَّةٍ «5» فَإِنَّمَا یَقْبِضُ عَارِیَتَهُ- وَ یَأْخُذُهِبَتَهُ لِیَبْلُوَ فِیهِمَا صَبْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ ارْجُ اللَّهَ رَجَاءً لَا یُجَرِّئُکَ عَلَى مَعْصِیَتِهِ- وَ خَفْهُ خَوْفاً لَا یُؤْیِسُکَ مِنْ رَحْمَتِهِ- وَ لَا تَغْتَرَّ بِقَوْلِ الْجَاهِلِ وَ لَا بِمَدْحِهِ- فَتَکَبَّرَ وَ تَجَبَّرَ وَ تُعْجَبَ بِعَمَلِکَ- فَإِنَّ أَفْضَلَ الْعَمَلِ الْعِبَادَةُ وَ التَّوَاضُعُ- فَلَا تُضَیِّعْ مَالَکَ وَ تُصْلِحَ مَالَ غَیْرِکَ مَا خَلَّفْتَهُ وَرَاءَ ظَهْرِکَ- وَ اقْنَعْ بِمَا قَسَمَهُ اللَّهُ لَکَ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَّا إِلَى مَا عِنْدَکَ- وَ لَا تَتَمَنَّ مَا لَسْتَ تَنَالُهُ فَإِنَّ مَنْ قَنِعَ شَبِعَ- وَ مَنْ لَمْ یَقْنَعْ لَمْ یَشْبَعْ وَ خُذْ حَظَّکَ مِنْ آخِرَتِکَ- وَ لَا تَکُنْ بَطِراً فِی الْغِنَى وَ لَا جَزِعاً فِی الْفَقْرِ- وَ لَا تَکُنْ فَظّاً غَلِیظاً یَکْرَهُ النَّاسُ قُرْبَکَ- وَ لَا تَکُنْ وَاهِناً یُحَقِّرُکَ مَنْ عَرَفَکَ- وَ لَا تُشَارَّ «1» مَنْ فَوْقَکَ وَ لَا تَسْخَرْ بِمَنْ هُوَ دُونَکَ- وَ لَا تُنَازِعِ الْأَمْرَ أَهْلَهُ وَ لَا تُطِعِ السُّفَهَاءَ- وَ لَا تَکُنْ مَهِیناً تَحْتَ کُلِّ أَحَدٍ وَ لَا تَتَّکِلَنَّ عَلَى کِفَایَةِ أَحَدٍ- وَ قِفْ عِنْدَ کُلِّ أَمْرٍ حَتَّى تَعْرِفَ مَدْخَلَهُ مِنْ مَخْرَجِهِ- قَبْلَ أَنْ تَقَعَ فِیهِ فَتَنْدَمَ وَ اجْعَلْ قَلْبَکَ قَرِیباً تُشَارِکُهُ «2»- وَ اجْعَلْ عِلْمَکَ وَالِداً تَتَّبِعُهُ- وَ اجْعَلْ نَفْسَکَ عَدُوّاً تُجَاهِدُهُ وَ عَارِیَّةً تَرُدُّهَا- فَإِنَّکَ قَدْ جُعِلْتَ طَبِیبَ نَفْسِکَ- وَ عُرِّفْتَ آیَةَ الصِّحَّةِ وَ بُیِّنَ لَکَ الدَّاءُ- وَ دُلِلْتَ عَلَى الدَّوَاءِ فَانْظُرْ قِیَامَکَ عَلَى نَفْسِکَ- وَ إِنْ کَانَتْ لَکَ یَدٌ عِنْدَ إِنْسَانٍ- فَلَا تُفْسِدْهَا بِکَثْرَةِ الْمِنَنِ وَ الذِّکْرِ لَهَا- وَ لَکِنِ أَتْبِعْهَا بِأَفْضَلَ مِنْهَا فَإِنَّ ذَلِکَ أَجْمَلُ بِکَ فِی أَخْلَاقِکَ- وَ أَوْجَبَ لِلثَّوَابِ فِی آخِرَتِکَ- وَ عَلَیْکَ بِالصَّمْتِ تُعَدَّ حَلِیماً جَاهِلًا کُنْتَ أَوْ عَالِماً- فَإِنَّ الصَّمْتَ زَیْنٌ لَکَ عِنْدَ الْعُلَمَاءِ وَ سَتْرٌ لَکَ عِنْدَ الْجُهَّالِ .

18- پسر جندب، هر کس خود را محروم نماید از کسب و کار خویش براى دیگران جمع میکند و هر که پیرو هواى نفس خویش شود پیرو دشمن خود شده و هر که اعتماد بخدا نماید کار دنیا و آخرتش را کفایت میکند و در غیبت او خدا حافظ و نگهبان منافع اوست. ناتوان است هر که براى هر پیش‏آمدى صبرى آماده نکرده و براى هر نعمتى شکرى و براى هر سختى آسانى. خود را شکیبا بدار در هر بلا یا مصیبتى که در فرزند یا مال تو پیش آید خدا امانت خود را میگیرد و آنچه داده است بازپس میگیرد تا در مورد آنها صبر و شکر ترا بیازماید، چنان امیدوار بخدا باش که ترا بمعصیت و گناه واندارد و چنان از خدا بترس که از رحمت او مأیوس نباشى مبادا فریب حرف نادانان را بخورى و نه از مدح و ستایش او گول بخورى و موجب تکبر و خودخواهى تو شود و خودپسند شوى زیرا بهترین اعمال عبادت و تواضع است مبادا ثروت خود را بیاد دهى و مال دیگران اصلاح نمائى بوسیله آنچه بعد از خود میگذارى. قانع باش بآنچه خدا روزیت کرده و توجه نداشته باش مگر بآنچه نزد تو است آرزوى آنچه بآن نمیرسى نداشته باش. هر که قانع باشد سیر مى‏شود و هر که‏قانع نباشد سیر نمیشود بهره خود را از آخرت خویش بگیر. در ثروت متکبر مباش و در فقر ناراحت. درشت‏خو و سخت‏گیر نباش که مردم از نزدیک شدن بتو بپرهیزند و نه فرو مایه و پست باش که هر که ترا میشناسد تحقیرت کند. با بالاتر از خود نزاع مکن و پائین‏تر از خود را مسخره نکن. و با کسانى که بحق چیزى را دارند نزاع منما پیرو سفیهان مشو و نه خوار و بیمقدار زیردست هر کس باش. باعتماد هر کس متکى نباش، در مقابل هر کارى توقف نما تا ورود و خروج آن را تشخیص دهى پیش از آنکه دچار پشیمانى گردى، دل خویش را همچون خویشاوندى قرار ده که با او مشورت میکنى و عمل خود را چون پدرى که از پى او میروى. و نفس خود را دشمنى که باو پیکار میکنى و یک عاریه‏اى که باید آن را برگردانى. تو خود طبیب خویشى. علامت تندرستى را مى‏شناسى و درد را تشخیص میدهى و به دوا واردى. متوجه وظیفه خود باش، اگر بکسى کمکى کرده‏اى آن را با منت نهادن زیاد و پیوسته یادآورى کردن نابود مکن. ولى دنباله آن را با نیکى بهترى ادامه بده. این کار شایسته‏تر است برایت از نظر اخلاقى و موجب ثواب در آخرت مى‏شود خاموش باش تا بردبار باشى چه بدانى و چه ندانى زیرا خاموشى تو در نزد دانشمندان زینت است و در مقابل نادانان پرده‏ایست.

19- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنَّ عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ ع قَالَ لِأَصْحَابِهِ- أَ رَأَیْتُمْ لَوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ مَرَّ بِأَخِیهِ- فَرَأَى ثَوْبَهُ قَدِ انْکَشَفَ عَنْ بَعْضِ عَوْرَتِهِ- أَ کَانَ کَاشِفاً عَنْهَا کُلِّهَا أَمْ یَرُدُّ عَلَیْهَا مَا انْکَشَفَ مِنْهَا- قَالُوا بَلْ نَرُدُّ عَلَیْهَا قَالَ کَلَّا- بَلْ تَکْشِفُونَ عَنْهَا کُلِّهَا- فَعَرَفُوا أَنَّهُ مَثَلٌ ضَرَبَهُ لَهُمْ- فَقِیلَ یَا رُوحَ اللَّهِ وَ کَیْفَ ذَلِکَ- قَالَ الرَّجُلُ مِنْکُمْ یَطَّلِعُ عَلَى الْعَوْرَةِ مِنْ أَخِیهِ فَلَا یَسْتُرُهَا- بِحَقٍّ أَقُولُ لَکُمْ إِنَّکُمْ لَا تُصِیبُونَ- مَا تُرِیدُونَ إِلَّا بِتَرْکِ مَا تَشْتَهُونَ- وَ لَا تَنَالُونَ مَا تَأْمُلُونَ إِلَّا بِالصَّبْرِ عَلَى مَا تَکْرَهُونَ‏إِیَّاکُمْ وَ النَّظْرَةَ فَإِنَّهَا تَزْرَعُ فِی الْقَلْبِ الشَّهْوَةَ- وَ کَفَى بِهَا لِصَاحِبِهَا فِتْنَةً- طُوبَى لِمَنْ جَعَلَ بَصَرَهُ فِی قَلْبِهِ وَ لَمْ یَجْعَلْ بَصَرَهُ فِی عَیْنِهِ- لَا تَنْظُرُوا فِی عُیُوبِ النَّاسِ کَالْأَرْبَابِ- وَ انْظُرُوا فِی عُیُوبِکُمْ کَهَیْئَةِ الْعَبِیدِ- إِنَّمَا النَّاسُ رَجُلَانِ مُبْتَلًى وَ مُعَافًى- فَارْحَمُوا الْمُبْتَلَى وَ احْمَدُوا اللَّهَ عَلَى الْعَافِیَةِ .

19-  پسر جندب. عیسى بن مریم به یاران خود گفت. اگر شما در راه برخورد به برادر خود کنید و ببینید که جامه‏اش از روى عورتش کنار رفته آیا تمام لباسش را کنار میزنید تا عورتش کاملا دیده شود یا آن را مى‏پوشانید؟ گفتند مى‏پوشانیم عیسى گفت نه همه آن را آشکار میکنید فهمیدند عیسى منظورش مثلى بوده عرض کردند منظور شما چیست؟  گفت یکى از شما متوجه عورت برادر خود مى‏شود ولى آن را نمى‏پوشاند. این یک واقعیت است که میگویم بآرزو و هدف خود نمیرسید مگر اینکه ترک کنید آنچه را که بآن علاقه دارید و بآرزوى خود نمیرسید مگر با صبر بر آنچه ناپسند شما است از نگاه کردن خوددارى کنید که تماشا در دل شهوت را مى‏پاشد و کافى است که از این راه گرفتار فتنه شوید خوشا بحال کسى که بینش خود را در دل قرار دهد نه در دیده، به عیبهاى مردم همچون اربابها نگاه نکنید ولى عیبهاى خود را چون بندگان‏در نظر بگیرید. مردم دو نوعند گرفتار و آسوده، بکسى که گرفتار است رحم کنید و خدا را سپاس‏گزارى نمائید بر سلامتى و آسایش.

20- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَ أَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ- وَ أَحْسِنْ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیْکَ وَ سَلِّمْ عَلَى مَنْ سَبَّکَ- وَ أَنْصِفْ مَنْ خَاصَمَکَ وَ اعْفُ عَمَّنْ ظَلَمَکَ- کَمَا أَنَّکَ تُحِبُّ أَنْ یُعْفَى عَنْکَ فَاعْتَبِرْ بِعَفْوِ اللَّهِ عَنْکَ- أَ لَا تَرَى أَنَّ شَمْسَهُ أَشْرَقَتْ عَلَى الْأَبْرَارِ وَ الْفُجَّارِ- وَ أَنَّ مَطَرَهُ یَنْزِلُ عَلَى الصَّالِحِینَ وَ الْخَاطِئِینَ-

20-  اى پسر جندب بپیوند با کسى که از تو بریده، و بده بآن که از تو دریغ کرده، و احسان کن بدان که با تو بدى کرده، و سلام کن بر کسى که بتو دشنام داده و انصاف بده بکسى که با تو خصومت کرده، و بگذر از کسى که بتو ستم کرده چنانچه دوست دارى که از تو گذشت شود، بعفو خدا از خودت توجه کن، نبینى که آفتابش بر نیکان و بدان هر دو میتابد و بارانش بر صالح و خطاکار میبارد.

 21- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ لَا تَتَصَدَّقْ عَلَى أَعْیُنِ النَّاسِ لِیُزَکُّوکَ- فَإِنَّکَ إِنْ فَعَلْتَ ذَلِکَ فَقَدِ اسْتَوْفَیْتَ أَجْرَکَ- وَ لَکِنْ إِذَا أَعْطَیْتَ بِیَمِینِکَ فَلَا تُطْلِعْ عَلَیْهَا شِمَالَکَ- فَإِنَّ الَّذِی تَتَصَدَّقُ لَهُ سِرّاً یُجْزِیکَ عَلَانِیَةً- عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ فِی الْیَوْمِ الَّذِی لَا یَضُرُّکَ- أَنْ لَا یُطْلِعَ النَّاسَ عَلَى صَدَقَتِکَ وَ اخْفِضِ الصَّوْتَ- إِنَّ رَبَّکَ الَّذِی یَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ- قَدْ عَلِمَ مَا تُرِیدُونَ قَبْلَ أَنْ تَسْأَلُوهُ- وَ إِذَا صُمْتَ فَلَا تَغْتَبْ أَحَداً- وَ لَا تَلْبِسُوا صِیَامَکُمْ بِظُلْمٍ- وَ لَا تَکُنْ کَالَّذِی یَصُومُ رِئَاءَ النَّاسِ- مُغْبَرَّةً وُجُوهُهُمْ شَعِثَةً رُءُوسُهُمْ- یَابِسَةً أَفْوَاهُهُمْ لِکَیْ یَعْلَمَ النَّاسُ أَنَّهُمْ صِیَامٌ .

21- پسر جندب! در انظار مردم صدقه نده که نیکت شمارند، و در این صورت پاداش خود را دریافت کرده‏اى، وقتى بکسى چیزى مى‏بخشى سعى کن با دست راست خود دادى دست چپت مطلع نشود آن صدقه‏اى که در پنهانى میدهى در روزى که اشکالى ندارد مردم مطلع از صدقه تو شوند (روز قیامت) در مقابل اهل محشر بدرد تو خواهد خورد. صداى خود را کوتاه کن خداوند بر اسرار پنهانى و تمام مسائل آشکار مطلع است. میداند چه میخواهید قبل از درخواست، وقتى خاموشى بودى.غیبت کسى را نکن و روزه خود را بستم آلوده مگردان مانند آن شخص نباش که براى نشان دادن بمردم روز میگیرد. با چهره‏اى غبارآلود و سرهاى ژولیده و دهان خشک تا مردم بفهمند آنها روزه هستند.

22- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ الْخَیْرُ کُلُّهُ أَمَامَکَ- وَ إِنَّ الشَّرَّ کُلَّهُ أَمَامَکَ- وَ لَنْ تَرَى الْخَیْرَ وَ الشَّرَّ إِلَّا بَعْدَ الْآخِرَةِ- لِأَنَّ اللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ جَعَلَ الْخَیْرَ کُلَّهُ فِی الْجَنَّةِ- وَ الشَّرَّ کُلَّهُ فِی النَّارِ- لِأَنَّهُمَا الْبَاقِیَانِ وَ الْوَاجِبُ عَلَى مَنْ وَهَبَ اللَّهُ لَهُ الْهُدَى- وَ أَکْرَمَهُ بِالْإِیمَانِ وَ أَلْهَمَهُ رُشْدَهُ- وَ رَکَّبَ فِیهِ عَقْلًا یَتَعَرَّفُ بِهِ نِعَمَهُ- وَ آتَاهُ عِلْماً وَ حُکْماً یُدَبِّرُ بِهِ أَمْرَ دِینِهِ وَ دُنْیَاهُ «1»- أَنْ یُوجِبَ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ یَشْکُرَ اللَّهَ وَ لَا یَکْفُرَهُ- وَ أَنْ یَذْکُرَ اللَّهَ وَ لَا یَنْسَاهُ وَ أَنْ یُطِیعَ اللَّهَ وَ لَا یَعْصِیَهُ- لِلْقَدِیمِ الَّذِی تَفَرَّدَ لَهُ بِحُسْنِ النَّظَرِ وَ لِلْحَدِیثِ الَّذِی أَنْعَمَ عَلَیْهِ بَعْدَ إِذْ أَنْشَأَهُ مَخْلُوقاً- وَ لِلْجَزِیلِ الَّذِی وَعْدَهُ- وَ الْفَضْلِ الَّذِی لَمْ یُکَلِّفْهُ مِنْ طَاعَتِهِ فَوْقَ طَاعَتِهِ- وَ مَا یَعْجِزُ عَنِ الْقِیَامِ بِهِ- وَ ضَمِنَ- لَهُ الْعَوْنَ عَلَى تَیْسِیرِ مَا حَمَلَهُ مِنْ ذَلِکَ‏وَ نَدَبَهُ إِلَى الِاسْتِعَانَةِ عَلَى قَلِیلِ مَا کَلَّفَهُ- وَ هُوَ مُعْرِضٌ «1» عَمَّا أَمَرَهُ- وَ عَاجِزٌ عَنْهُ قَدْ لَبِسَ ثَوْبَ الِاسْتِهَانَةِ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ رَبِّهِ- مُتَقَلِّداً لِهَوَاهُ مَاضِیاً فِی شَهَوَاتِهِ- مُؤْثِراً لِدُنْیَاهُ عَلَى آخِرَتِهِ- وَ هُوَ فِی ذَلِکَ یَتَمَنَّى جِنَانَ الْفِرْدَوْسِ- وَ مَا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ أَنْ یَطْمَعَ- أَنْ یَنْزِلَ بِعَمَلِ الْفُجَّارِ مَنَازِلَ الْأَبْرَارِ- أَمَا إِنَّهُ لَوْ وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ وَ قَامَتِ الْقِیَامَةُ وَ جَاءَتِ الطَّامَّةُ- وَ نَصَبَ الْجَبَّارُ الْمَوَازِینَ لِفَصْلِ الْقَضَاءِ- وَ بَرَزَ الْخَلَائِقُ لِیَوْمِ الْحِسَابِ أَیْقَنْتَ عِنْدَ ذَلِکَ- لِمَنْ تَکُونُ الرِّفْعَةُ وَ الْکَرَامَةُ وَ بِمَنْ تَحِلُّ الْحَسْرَةُ وَ النَّدَامَةُ- فَاعْمَلِ الْیَوْمَ فِی الدُّنْیَا بِمَا تَرْجُو بِهِ الْفَوْزَ فِی الْآخِرَةِ .

22- پسر جندب همه خوبیها و همه بدیها در پیش روى تو است نتیجه خوبى و بدى را نخواهى دید مگر بعد از آخرت زیرا خداوند تمام نتایج خوبیها را در بهشت و همه بدیها را در جهنم قرار داده. چون این دو پایدار و باقى هستند لازم است سپاسگزارى نماید کسى که خداوند او را هدایت بخشیده و بایمان گرامى داشته و ارشادش کرده و باو بینشى عطا کرده که نعمتهاى پروردگار را درمى‏یابد و علم و حکمتى بخشیده که تدبیر امر دنیا و آخرت خود را مینماید و کفران این نعمتها را ننماید. بیاد خدا باشد و فراموش نکند و مطیع او باشد و مخالفت نکند بواسطه لطفى که از پیش بتو داشته و نعمت و عنایتى که جدیدا بتو ارزانى نموده و بوجودت آورده و آن گران الطافى که بتو وعده عنایت داده و مشمول فضل خویش نموده باین طور که بیش از قدرت و طاقتت تکلیف نکرده و ضامن کمک شده براى تو نسبت بهمین مقدارى که تکلیف کرده و تشویق بکمک نموده بر همین مقدار کم تکلیف با اینکه بنده از دستور او سرپیچى میکند و بعجز و ناتوانى تن درمیدهد لباس خوارى بر تن مى‏پوشد در پیشگاه پروردگار. دل بسته بهواى نفس خویش است و پیوسته دچار شهوات. دنیا را مقدم داشته بر آخرت در عین حال با چنین اعمالى آرزوى بهشت برین را دارد. با اینکه سزاوار نیست انسان مقام ابرار را با عمل‏مجاز آرزو کند متوجه باش وقتى قیامت برپا شود و هنگام محشر فرارسد و ترازوى عدالت براى داورى برپا گردد و مردم براى حساب آماده شوند، خواهى فهمید مقام و موقعیت متعلق به چه شخصى است و حسرت و ندامت مربوط به کیست. امروز عملى را در دنیا انجام ده که امید رستگارى بوسیله آن در آخرت دارى.

23-  یَا ابْنَ جُنْدَبٍ قَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ فِی بَعْضِ مَا أَوْحَى- إِنَّمَا أَقْبَلُ الصَّلَاةَ مِمَّنْ یَتَوَاضَعُ لِعَظَمَتِی- وَ یَکُفُّ نَفْسَهُ عَنِ الشَّهَوَاتِ مِنْ أَجْلِی- وَ یَقْطَعُ نَهَارَهُ بِذِکْرِی وَ لَا یَتَعَظَّمُ عَلَى خَلْقِی- وَ یُطْعِمُ الْجَائِعَ وَ یَکْسُو الْعَارِیَ وَ یَرْحَمُ الْمُصَابَ وَ یُؤْوِی الْغَرِیبَ «2»- فَذَلِکَ یُشْرِقُ نُورُهُ مِثْلَ الشَّمْسِ- أَجْعَلُ لَهُ فِی الظُّلْمَةِ نُوراً وَ فِی الْجَهَالَةِ حِلْماً- أَکْلَأُهُ بِعِزَّتِی «3» وَ أَسْتَحْفِظُهُ مَلَائِکَتِی یَدْعُونِی فَأُلَبِّیهِ- وَ یَسْأَلُنِی فَأُعْطِیهِ فَمَثَلُ ذَلِکَ الْعَبْدِ عِنْدِی- کَمَثَلِ جَنَّاتِ الْفِرْدَوْسِ لَا یُسْبَقُ أَثْمَارُهَا- وَ لَا تَتَغَیَّرُ عَنْ حَالِهَا .

23- پسر جندب، خداوند در بعضى از وحى‏هاى خود فرموده. من نماز کسى را مى‏پذیرم که در مقابل عظمتم تواضع کند و از شهوتها بخاطر من چشم بپوشد و روزش را بیاد من بپایان برد و بر مردم فخر نفروشد و گرسنه را سیر و برهنه را بپوشاند و گرفتار را رحم کند و غریب را پناه دهد چنین شخصى نورش مانند خورشید میدرخشد. در تاریکیها برایش نور و در جهالت حلم و بردبارى قرار میدهم بوسیله عزت خود او را حفظ میکنم و با ملائکه خویش محفوظش میدارم. مرا صدا میزند جوابش را میدهم، از من درخواست مى‏کند عطایش مى‏کنم. چنین بنده‏اى در نزد من همچون بهشت برین است که میوه‏اى بهتر از آن وجود ندارد و تغییرپذیر نیست.

24- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ الْإِسْلَامُ عُرْیَانٌ فَلِبَاسُهُ الْحَیَاءُ- وَ زِینَتُهُ الْوَقَارُ وَ مُرُوَّتُهُ الْعَمَلُ الصَّالِحُ- وَ عِمَادُهُ الْوَرَعُ وَ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ أَسَاسٌ- وَ أَسَاسُ الْإِسْلَامِ حُبُّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ.

24- پسر جندب اسلام عریان است لباس آن حیا است و زینتش وقار و مروتش عمل صالح و پایه‏اش ورع است، هر چیزى اساسى دارد و اساس اسلام محبت با ما اهل بیت است.

25- یَا ابْنَ جُنْدَبٍ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى سُوراً مِنْ نُورٍ- مَحْفُوفاً بِالزَّبَرْجَدِ وَ الْحَرِیرِ- مُنَجَّداً بِالسُّنْدُسِ «4» وَ الدِّیبَاجِ- یُضْرَبُ هَذَا السُّورُ بَیْنَ أَوْلِیَائِنَا وَ بَیْنَ أَعْدَائِنَا- فَإِذَا غَلَى الدِّمَاغُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ- وَ نُضِجَتِ الْأَکْبَادُ مِنْ طُولِ‏الْمَوْقِفِ- أُدْخِلَ فِی هَذَا السُّورِ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ- فَکَانُوا فِی أَمْنِ اللَّهِ وَ حِرْزِهِ- لَهُمْ فِیهَا مَا تَشْتَهِی الْأَنْفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْیُنُ- وَ أَعْدَاءُ اللَّهِ قَدْ أَلْجَمَهُمُ الْعَرَقُ وَ قَطَعَهُمُ الْفَرَقُ- وَ هُمْ یَنْظُرُونَ إِلَى مَا أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ فَیَقُولُونَ- ما لَنا لا نَرى‏ رِجالًا کُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ «1»- فَیَنْظُرُ إِلَیْهِمْ أَوْلِیَاءُ اللَّهِ فَیَضْحَکُونَ مِنْهُمْ- فَذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ- أَتَّخَذْناهُمْ سِخْرِیًّا أَمْ زاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصارُ «2»- وَ قَوْلُهُ فَالْیَوْمَ الَّذِینَ آمَنُوا مِنَ الْکُفَّارِ یَضْحَکُونَ-  عَلَى الْأَرائِکِ یَنْظُرُونَ «3»- فَلَا یَبْقَى أَحَدٌ مِمَّنْ أَعَانَ مُؤْمِناً مِنْ أَوْلِیَائِنَا بِکَلِمَةٍ- إِلَّا أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسَاب‏

25-  پسر جندب، خدا را دیوارى از نور است که با زبرجد و حریر محفوظ شده و با سندس و دیبا آراسته گردیده این دیوار را فاصله بین دوستان ما و دشمنانمان قرار میدهند وقتى مغزها بجوش آمد و جان بگلوگاه رسید و کبدها سوخت از طول اقامت در محشر در این جایگاه اولیاى خدا وارد میشوند و در پناه خدا در امان خواهند بود. در این جایگاه هر چه میل کنند و از هر چه لذت ببرند وجود دارد.

اما دشمنان خدا عرق لجام و افسار براى آنها شده و از هم جدا هستند آنها مى‏بینند خداوند چه گرفتاریها و عذاب براى آنها آماده کرده. میگویند ما لَنا لا نَرى‏ رِجالًا کُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ.

کجایند و چرا مشاهده نمیکنیم آن کسانى را که ما ایشان را از اشرار و تبهکاران میشمردیم. دوستان خدا آنها را تماشا میکنند و از این سخنشان خنده مینمایند.

این آیه اشاره بهمان مطلب است أَتَّخَذْناهُمْ سِخْرِیًّا أَمْ زاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصارُ «1» و این آیه دیگر فَالْیَوْمَ الَّذِینَ آمَنُوا مِنَ الْکُفَّارِ یَضْحَکُونَ.  عَلَى الْأَرائِکِ یَنْظُرُونَ «2» باقى نمیماند احدى از کسانى که کمک به مؤمنى نموده‏اند با کلمه‏اى مگر اینکه خداوند او را داخل بهشت مینماید بدون حساب.